Gat in de Grens (1984)

Alhoewel Guus Kuyer oorspronkelijk schreef voor een volwassenen, zijn het vooral zijn jeugdboeken geweest die hem bekendheid hebben gegeven. Als onderwijzer had hij al snel door dat het voor kinderen vaak moeilijk is tegen de volwassen wereld op te boksen. Hij heeft dit gegeven ook in zijn boeken verwerkt, zoals het in 1982 gepubliceerde 'Een gat in de grens' waarin hij verhaalt over drie kinderen die onafhankelijk van elkaar hebben besloten van huis weg te lopen, omdat zij het gevoel hebben thuis niet langer serieus genomen te worden. De drie - Jaap-Jan, Luudwien en de stotterende Arnold - komen elkaar al snel tegen en besluiten hun wegloopactie gezamenlijk voort te zetten.

Ze verbergen zich in een oude bus op een autokerkhof om zo min mogelijk op te vallen. Via de ouders van Jaap-Jan (veelal Jéjé genoemd) krijgt journalist Huib Holleman van het dagblad "De Bazuin" lucht van de zaak en besluit een artikel te schrijven over het drietal. De kinderen, die van statiegeld rondkomen, besluiten hun verhaal voor een paar honderd gulden te verkopen om zo te kunnen overleven. Huib blijkt echter een sensatiezoeker te zijn, die over de rug van anderen zijn journalistieke brood tracht te verdienen. Hij beschrijft het trio als een rovende jeugdbende en om het verhaal nog smeuïger te maken volgt hij de kinderen op de voet om hun schuiladres te kunnen achterhalen.

Om zijn speurwerk te vergemakkelijken zet Huib leerlingjournaliste Annie in, die heimelijk verliefd op hem is en maar al te graag zijn klusjes wil opknappen. Luudwien weet Annie er echter van te overtuigen dat Huib een vuil spel speelt en haar voor zijn karretje heeft gespannen. Als het de kinderen te heet onder de voeten wordt besluiten zij naar de Duitsland te vluchten, wat niet erg makkelijk blijkt te zijn, aangezien de politie hen dicht op de hielen zit. Annie - die zich inmiddels van Huib heeft afgekeerd - helpt hen om een gat in de grens te vinden, en brengt hen naar een stille overgang in het bos. Nu raakt Huib in paniek en ziet zijn sensatieverhaal in duigen vallen.

Hij belt in allerijl de politie die het drietal op de grensovergang weet te arresteren. De volgende dag verschijnt er in "De Bazuin" een verhaal over kinderen die tijdens hun vlucht door volwassenen werden uitgebuit en eindelijk weer naar huis terugkunnen. In 1984 werd besloten van Kuyers verhaal een televisieserie te maken, waarvoor de drie hoofdrolspelers ter voorbereiding van hun acteerwerk zelf ook een zwerftocht hebben gehouden om de situatie van een weggelopen kind beter te kunnen aanvoelen. De serie, gemaakt in samenwerking met de Duitse televisie en daar ook vertoond, werd hergemonteerd tot een speelfilm van 90 minuten die op 19 december 1985 in première ging.
 
 

Bijdrage: Willem Bas

Publicatiedatum: 24 februari 2006
Laatste aanvulling: 19 september 2015

© Added Films/IKON/Sender Freies Berlin